Sơ Đồ Tư Duy Là Gì? Cách Vẽ Sơ Đồ Tư Duy Khoa Học

Sơ đồ tư duy được ứng dụng rộng rãi và phổ biến trong cuộc sống ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Đây được xem như là phương pháp ghi chú hiệu quả khoa học giúp mang đến lợi ích cho người dùng. Vậy sơ đồ tư duy là gì? Cách vẽ sơ đồ tư duy khoa học thế nào để mang lại hiệu quả hãy theo dõi ngay bài viết sau để tìm cho mình câu trả lời ưng ý nhé.

1. Sơ đồ tư duy là gì?

Sơ đồ tư duy còn được gọi là Mindmap là một trong những phương pháp ghi chú thông minh sử dụng ngôn từ ngắn gọn kèm theo hình ảnh sinh động trực quan để não bộ người tiếp nhận, ghi nhớ một cách nhanh chóng và lưu trữ lâu dài.

Sơ đồ tư duy không chỉ giúp con người ghi nhớ theo một trình tự nhất định mà còn giúp bạn dễ dàng liên hệ các dữ kiện, kích thích trí não sáng tạo mang đến sự hứng thú cho quá trình học tập, làm việc. Sử dụng Mindmap sẽ giúp tiết kiệm thời gian, công sức ghi chép của con người dễ dàng thay vào đó là các thông điệp ngắn gọn, hình ảnh, ký hiệu dễ nhớ và chi tiết cho người dùng nhất.

Sơ đồ tư duy sẽ có cấu trúc gồm từ khóa/chủ đề chính ở vị trí trung tâm và xung quanh sẽ là các nhánh nhỏ với nội dung, hình ảnh bổ trợ cho nội dung ở vị trí chính giữa. Bạn cũng có thể vẽ cây sơ đồ để dễ dàng ghi nhớ hơn và nhìn đẹp mắt hơn giúp mình dễ dàng nhận biết được tư duy của bản thân khi cần.

2. Lợi ích vẽ sơ đồ tư duy trong học tập và quản lý

Việc vẽ sơ đồ tư duy sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho người sử dụng không chỉ trong học tập, công việc mà còn cả trong đời sống hàng ngày nữa.

Lợi ích vẽ sơ đồ tư duy trong học tập: Giúp giáo viên có thể trình bày các khái niệm trong lớp học rõ ràng, thường sẽ tập trung vào các vấn đề cần trao đổi cho học sinh. Từ đó học sinh sẽ có được cái nhìn tổng quan về chủ đề, dựa vào sơ đồ tư duy để tiếp thu bài học một cách hiệu quả, logic nhất.

Lợi ích vẽ sơ đồ tư duy trong quản lý: Giúp cho việc truyền đạt thông tin đến mọi người rõ ràng, mạch lạc và dễ hiểu. Được ví như bảng kế hoạch, thiết lập mục tiêu, thuyết trình trong quá trình trao đổi. Bạn có thể sắp xếp, quản lý công việc nhanh chóng nhờ Mindmap.

3. Các loại sơ đồ tư duy hiện nay

Có khá nhiều loại sơ đồ tuy duy khác nhau hiện nay để bạn lựa chọn và tham khảo như:

3.1 Sơ đồ tư duy vòng tròn

Sơ đồ tư duy vòng tròn (Circle Map) là bao gồm một vòng tròn lớn bên ngoài và một vòng tròn nhỏ bên trong. Trong đó, vòng tròn nhỏ chứa chủ đề chính và ý tưởng trung tâm còn vòng tròn lớn gồm các ý phụ bổ trợ cho chủ đề chính/ý tưởng trung tâm. Ưu điểm của sơ đồ tư duy Circle Map là giúp Brainstorm một chủ đề hoặc một ý tưởng nào đó bằng cách sử dụng các thông tin đã biết.

3.2 Sơ đồ tư duy bong bóng

Sơ đồ tư duy bong bóng (Bubble Map) là gồm một vòng tròn ở vị trí trung tâm và nhiều các bong bóng hình tròn ở xung quanh tỏa ra. Trong đó: hình tròn ở trung tâm sẽ chứa chủ đề chính, mục tiêu chính còn các bong bóng sẽ chứa các ý tưởng, hành động cụ thể bổ sung ý nghĩa cho ý tưởng chính trong vòng tròn trung tâm.

Bubble Map được sử dụng cho mục đích thiết lập mục tiêu, mô tả phân khúc khách hàng áp dụng trong kinh doanh…

3.3 Sơ đồ tư duy bong bóng kép

Sơ đồ tư duy bong bóng kép (Double Bubble Map) là loại sơ đồ kết hợp giữa 2 sơ đồ bong bóng hay còn là biểu đồ Venn với nhau.

Mục đích của Double Bubble Map là xác định sự khác biệt và tương đồng giữa 2 chủ đề hoặc 2 lĩnh vực khác nhau. Trong đó, 2 vòng tròn chứa 2 chủ đề, 2 ý chính nằm ở vị trí trung tâm giao thoa với nhau. Phần giao nhau sẽ chứa các điểm tương đồng của chủ đề còn đâu sẽ là sự khác biệt của các chủ đề, đối tượng đó.

Sơ đồ Double Bubble Map chủ yếu để so sánh một cách trực quan các khái niệm, ý tưởng đối tượng. Qua đó giúp bạn đánh giá một cách toàn diện để đưa ra quyết định đúng đắn cho mọi vấn đề.

3.4 Sơ đồ tư duy cây

Sơ đồ tư duy cây (Tree Map) với thiết kế giống như một cái cây. Phía trên cùng là chủ đề chính hay nội dung chính còn phía dưới là các chủ đề phụ các thông tin liên quan hay nội dung chi tiết để giúp làm rõ ý nghĩa của chủ đề chính.  

Tree Map sẽ không giới hạn số lượng phân nhánh , bạn có thể liệt kê thoải mái. Sơ đồ này chủ yếu dùng cho học sinh, sinh viên để hệ thống kiến thức ngắn gọn và đầy đủ nhất.

4. Hướng dẫn cách vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả

Sau đây Mighty Math sẽ chia sẻ cho bạn cách vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả và khoa học nhất để áp dụng vào cho mình.

• Bước 1: Xác định nội dung chính cho sơ đồ: Việc xác định được chủ đề chính hay ý chính sẽ giúp bạn thực hiện triển khai các ý nhỏ, nội dung phụ trong sơ đồ chính xác hơn. Bước này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quyết định đến hiệu quả của quá trình đó có đúng hay không nên phải tìm hiểu kỹ.
• Bước 2: Vẽ các nhánh cấp 1 cho sơ đồ tư duy: Sau khi đã xác định được chủ đề chính thì vẽ lại chúng vào tờ giấy hoặc màn hình ở vị trí trung tâm. Tại đây vẽ các nhánh phụ khác để phân nhánh ý nghĩa chủ đề rõ ràng. Số lượng nhánh sẽ tùy thuộc vào nội dung của bạn, nên dùng từ ngữ dễ hiểu, ngắn gọn nhất.
• Bước 3: Thêm các nhánh phụ cấp nhỏ hơn vào: Từ các nhánh phụ cấp 1 hãy tiếp tục triển khai các nhánh phụ cấp nhỏ hơn để bổ sung nội dung thông tin cho đến khi đầy đủ.
• Bước 4: Tô màu và sử dụng hình ảnh minh họa nội dung: Bạn có thể tô màu cho các nhánh trong sơ đồ để hình ảnh minh họa được rõ ràng hơn và phân biệt chúng dễ dàng, ghi nhớ lâu hơn.

Trên đây là tổng quan những thông tin về cách vẽ sơ đồ tư duy hy vọng sau bài viết giúp bạn giải đáp được mọi thắc mắc của mình. Việc vẽ sơ đồ tư duy khoa học là cần thiết giúp bạn dễ dàng đạt được hiệu quả cao trong đời sống và công việc nhé.