Tư Duy Cụ Thể Là Gì? So Sánh Tư Duy Cụ Thể Và Trừu Tượng

Tư duy cụ thể là gì? Sự khác biệt giữa tư duy cụ thể và trừu tượng? Nếu bạn đang thắc mắc đến những vấn đề này thì hãy cùng Mighty Math tìm hiểu ngay bài viết sau đây. Theo dõi ngay để biết thêm những thông tin hữu ích về tư duy cụ thể nhé!

1. Tư duy cụ thể là gì?

Tư duy cụ thể được hiểu là một quá trình nhận thức được đặc trưng bởi sự mô tả các sự kiện và các đối tượng hữu hình. Đó là kiểu tư duy được liên kết với các hiện tượng của thế giới thực, được hiểu là các đối tượng vật chất. Tư duy cụ thể cho phép tạo ra các khái niệm chung về các hiện tượng cụ thể và phân loại chúng một cách hợp lý nhất nhằm đảm bảo biệt lập giữa các khái niệm.

Theo đó, sự khác biệt và thay đổi trong cách suy nghĩ này là tự nhiên và do Chúa ban tặng cho mỗi người. Thậm chí nó có thể thay đổi niềm tin của mình lần lượt nếu một số ý kiến khác tiếp thu hoàn toàn và thuyết phục cách suy nghĩ trước đó. Theo Piaget tư duy cụ thể phát triển cao hơn về những thứ xung quanh, độ tuổi phát triển tư duy cụ thể là từ 7 đến 12 tuổi. Đây là độ tuổi trẻ đã có thể nhận thức và phân biệt được thực tế. 

2. Sự khác biệt giữa tư duy cụ thể và trừu tượng

Tư duy cụ thể cho phép mọi người có thể xử lý và mô tả các đối tượng trong thế giới vật chất, thì tư duy trừu tượng xảy ra thông qua các quá trình tinh thần thuần túy. Vậy tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng khác nhau như thế nào? Hãy cùng so sánh hai loại tư duy này nhé. 

Sự khác biệt giữa tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng

2.1 Quy nạp hay quy nạp

Theo đó tư duy trừu tượng chính là tư duy suy luận mang tính giả thuyết, cho phép xây dựng các giải thuyết không cần phải kiểm tra theo kinh nghiệm. 

Tư duy cụ thể thì khác, suy luận xảy ra theo chiều hướng ngược lại: tri thức chỉ có thể được hình thành thông qua kinh nghiệm trực tiếp với hiện tượng hoặc đối tượng cụ thể, nó được hiểu như kiểu là tư duy quy nạp. 

2.2 Cái chung và cái riêng 

Tư duy trừu tượng cho phép đi từ cái chung đến cái riêng và cho phép hình thành các định luật, lý thuyết và tính chất tổng quát hơn. Còn tư duy cụ thể lại được vận hành theo một chiều hướng ngược lại, nó lại đi từ cái riêng đến cái chung. Hiện tượng được đi từ rộng đến đa chiều và nó chỉ có thể được hiểu và mô tả bằng chính những đặc điểm cụ thể. 

2.3 Tính linh hoạt

Tư duy trừu tượng cho phép mở rộng khả năng phản ánh và tranh luận, do đó nó là tư duy linh hoạt. Còn đối với tư duy cụ thể, thì những gì hữu hình và hiển nhiên, đều không cho phép các biến thể. 

Mặt khác, tư duy cụ thể có tính cố định hơn, chắc chắn hơn và đặc biệt chỉ đề cập đến sự thật hiển nhiên. Đây cũng là điều rất cần thiết trong toán học và các môn tự nhiên đòi hỏi khả năng logic cao. Vậy nên, việc trẻ nhận biết tư duy cụ thể là gì từ sớm sẽ giúp cho trẻ có được nhiều cơ hội cũng như lợi thế trong quá trình học tập của trẻ.  

2.4 Sự phức tạp trong việc mua lại

Theo nhận định của Piaget, tư duy trừu tượng được tiếp thu muộn hơn so với tư duy cụ thể bởi nó đòi hỏi một quá trình phức tạp hơn. Mặc dù suy nghĩ cụ thể cuối cùng được củng cố vào thời thơ ấu trong suốt quá trình phát triển của mình nhưng đứa trẻ chỉ có được sự học hỏi và trưởng thành tâm lý thông qua những trải nghiệm trực tiếp với môi trường. Tư duy trường tượng chỉ xuất hiện sau khi đã đạt và thỏa mãn được nhu cầu kiểm tra thuần túy theo kinh nghiệm cụ thể. 

3. Điểm giống và khác nhau giữa tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng

Ngoài sự khác biệt về các tiêu chí mà chúng tôi đã nêu trên thì tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng còn có nhiều điểm giống và khác nhau, cụ thể:

3.1 Giống nhau

• Hai loại tư duy này đều được sử dụng để chỉ những hoạt động của tinh thần, đem đến những hành động muốn sửa đổi và cải tạo thế giới thông qua các hoạt động vật chất, thông qua đó bạn sẽ có được nhận thức đúng đắn về sự vật và các ứng xử như thế nào cho phù hợp. 

• Đều là kết quả của quá trình nhận thức đồng thời là sự phát triển cấp cao của nhận thức con người.

Điểm giống và khác nhau giữa tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng

3.2 Khác nhau 

Tư duy trừu tượng:

• Là một hình thái tồn tại phiến diện của tư duy cụ thể

• So với tư duy cụ thể thì tư duy trừu tượng đơn giản hơn, cô đọng hơn rất nhiều so với tư duy cụ thể. 

• Tư duy trừu tượng chính là sự phối hợp giữa ngôn ngữ, hoạt động tư duy tiến hành các thao tác so sánh, đối chiếu, phân tích, tổng hợp, khu biệt, quy nạp những thông tin đơn lẻ, tiếp đó là gắn chúng vào các mối liên hệ phổ biến, tiến hành lọc bỏ những gì ngẫu nhiên, không căn bản của sự việc để từ đó tìm ra nội dung và bản chất cyar chính sự vật, hiện tượng, rồi tiến hành quy nạp nó thành những khái niệm, phạm trù và định luật,... cho sự vật, hiện tượng đó.

Tư duy cụ thể:

• So với tư duy trừu tượng thì tư duy cụ thể cho thấy sự vẹn toàn, đa dạng hơn. 

• Tư duy cụ thể phong phú hơn, phức tạp hơn.

• Tư duy cụ thể chính là cảm giác, tri giác và biểu tượng,... được phản ánh từ thực tiễn khách hàng với những thông tin cụ thể về hình dạng, hiện tượng bên ngoài được phản ánh một cách riêng lẻ. 

Trên đây là những thông tin hữu ích về tư duy cụ thể là gì cũng như sự khác biệt giữa tư duy cụ thể và tư duy trừu tượng mà Mighty Math muốn chia sẻ đến bạn đọc. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn ít nhiều trong quá trình tìm hiểu.